پیش بینی کشف تقلب در صورت های مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

هدف کلی از انتشار صورت‌های مالی ارائه اطلاعاتی درباره‌ وضعیت مالی، نتایج عملکرد و جریان‌های نقد به گروه‌های ذینفع می‌باشد. اعتماد استفاده‌کنندگان خصوصاً سرمایه‌گذاران، سهامداران و اعتباردهندگان به اطلاعات این صورت‌ها انگیزه‌ای است که شخص را به تقلب در گزارشگری مالی هدایت می‌کند. هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی تقلب در  صورت‌های مالی متقلبانه است. دیدگاه مذکور بر این فرضیه استوار است که فرد برای ارتکاب تقلب در هنگامی­که سه عنصر تقلب وجود دارد، انگیزه پیدا می‌کند. این سه عنصر عبارتند از: 1. برخی فشارها یا انگیزه‌های متصور تقلب، 2. برخی از فرصت‌های متصور برای تقلب، و 3. شیوه‌هایی از استدلال که تقلب صدمه‌ای به ارزش فرد مرتکب تقلب وارد نمی‌کند (کریسی، 1973). متغیر وابسته در این پژوهش تقلب در صورت‌های مالی است که با استفاده از اقلام تعهدی اختیاری اندازه‌گیری می‌شود. متغیرهای مستقل عبارتند از فشار ثبات و پایداری مالی، فرصت‌طلبی مالی شخص مرتکب تقلب، نظارت غیرمؤثر، نظارت مؤثر، فشار انتظارات بیرونی، و اهداف پیش‌بینی شده مالی. جامعه آماری پژوهش شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و نمونه آماری نیز به تعداد 98 شرکت طی سال‌های 1392 الی 1397 با روش حذف سیستماتیک انتخاب شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های پژوهش با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره و الگوی داده‌های تابلویی نشان داد فشار ثبات و پایداری مالی رابطه معناداری با تقلب در صورت‌های مالی متقلبانه دارد.